- Nowy Przewodnik EBM 2020 — 11/01/2021
- Scrum A Pocket Guide Gunthera Verheyena — 3 rzeczy warte zapamiętania — 13/01/2020
Scrum A Pocket Guide Gunthera Verheyena — 3 rzeczy warte zapamiętania
Ostatnio miałem okazję przeczytać książkę Scrum — A Smart Travel Companion A Pocket Guide — 2nd edition autorstwa Gunthera Verheyena. Książka jest zwartym i treściwym kompendium wiedzy o Scrumie, co czyni ją świetną lekturą dla każdego praktyka Scruma oraz dla osób, które chcą uporządkować wiedzę o Scrumie z głębszej perspektywy. Autor wnikliwie analizuje i rozbija na czynniki pierwsze całego Scrum Guide’a uzupełniając to o genezę paradygmatu Agile, analizę taktyk umożliwiających osiąganie poszczególnych celów, jak również przyszłość Scruma w najbliższych latach.
Ponieważ nie chciałbym pisać tutaj streszczenia całej książki, chciałbym skupić się na trzech najciekawszych rozdziałach, które z mojej perspektywy były najbardziej wartościowe. Zapraszam do lektury.
Zwinność nie może być zaplanowana
W początkowych rozdziałach możemy sobie przypomnieć co nieco o pojęciu zwinności. Autor definiuje zwinność (agility) jako stan, który przewiduje przejście do zwinnego sposobu myślenia (agile way of thinking). Według Gunthera, zwinność to stan ciągłych zmian, wysokiej responsywności, szybkości i adaptacji. Mając na uwadze tę definicję, Gunther zwraca uwagę na cztery fundamentalne prawdy, z którymi trzeba się pogodzić, by zwiększyć swoją zwinność:
- Zwinność nie może być zaplanowana
- Zwinność nie może być podyktowana
- Zwinność nie może być skopiowana
- Zwinność nie ma stanu końcowego
Autor zwraca uwagę, że zwinność per se jest czymś więcej, niż podążaniem za nowym procesem. Zwinność przede wszystkich skupia się na właściwym postępowaniu, czyli zmianie kultury pracy, a nie tylko zmianie mechaniki jej wykonywania.
Time-plans create the illussion of deadlines and a final end-state. Agility has no end-state. Agility is a state of continuous improvement, a state in which each status quo is challenger, by our own will or by external turbulene.
– Gunther Verheyen
Powyższe stwierdzenia są dla mnie istotne z tego względu, że obserwacje jakie poczyniłem podczas pracy z dużymi organizacjami w celu zwiększenia ich zwinności stoją w zupełnym przeciwieństwie do powyższych stwierdzeń. Organizacje nie tylko próbują planować zakres Transformacji oraz kopiować inne modele, które niekoniecznie zadziałają w ich specyficznych warunkach, ale również chcą znać odpowiedź na pytanie “Kiedy będziemy Agile? Ile miesięcy/lat jeszcze będziemy się jeszcze transformować?” Często skupiamy się na podążaniu za procesem i mechanice frameworków, zapominając o tym, że “to be Agile” to przede wszystkim mindset określony przez 4 wartości oraz uzupełniony o 12 zasad zwinnego wytwarzania oprogramowania.
O co należy uzupełnić powyższe, to fakt, że o ile zwinność nie może być zaplanowana, o tyle nie wyklucza ona planowania samego w sobie. Wręcz przeciwnie – planujemy stosunkowo dużo, jednak stawiamy na częstą inspekcję i adaptację tych planów, o czym traktuje kolejny akapit.
Rozwinięcie tego tematu można znaleźć bezpośrednio na stronie Gunthera, który zwraca uwagę na iluzję zwinności, do której sami doprowadzamy.
Inspekcja bez adaptacji nie ma sensu
Kolejna konkluzja dotyczy bezpośrednio filarów Scruma: transparentności, inspekcji i adaptacji (z naciskiem na pętlę “inspect and adapt”). Tak samo jak zwinność nie może być zaplanowana, tak identyfikowanie problemów i przeszkód bez wprowadzania ulepszeń i dostosowywania się do zmieniających się warunków jest zupełnie niewydajne i bezsensowne. Jak wiemy, Scrum opiera się na empirycznej kontroli procesu. By złapać szerszy kontekst przypomnijmy sobie definicję empiryzmu zawartej w Scrum Guide.
Empiryzm reprezentuje pogląd, iż wiedza wynika z doświadczania i podejmowania decyzji w oparciu o to, co zostało poznane. Scrum wykorzystuje podejście iteracyjne i przyrostowe w celu zwiększenia przewidywalności i lepszej kontroli ryzyka. Empiryczna kontrola procesu opiera się na trzech filarach: przejrzystości, inspekcji i adaptacji.”
- Scrum Guide 2017
Według Gunthera, Scrum potwierdza, że złożoność rozwoju produktu wymaga właściwego procesu, tj. zamkniętej pętli informacji zwrotnej (closed loop feedback). Stąd też Scrum implementuje regularne możliwości do inspekcji i adaptacji, by osoby zaangażowane w proces mogły stosunkowo szybko zidentyfikować problem/przeszkodę, zebrać feedback, a następnie wdrożyć poprawki.
Autor zwraca uwagę na to, że Scrum implementuje dwa specyficzne cykle typu “closed-loop feedback”. Sprint tworzy cykl “inspect and adapt”, który opakowuje (ang. wrap) 24-godzinne cykle “inspect and adapt” Daily Scruma:
- Na Daily Scrum Zespół Deweloperski sprawdza swój postęp i planuje nadchodzącą pracę w ramach Sprintu. Zespół Deweloperski używa Sprint Backlogu, Celu Sprintu oraz trendu postępu mając na uwadze pozostałą pracę do wykonania. Dzięki temu wszyscy członkowie Zespołu Deweloperskiego mają ten sam stan wiedzy oraz nie oddalają się od Celu Sprintu na dłużej niż 24 godziny.
- Sprint jest cyklem, który rozpoczyna się prognozą zakresu prac (forecast) i kończy się przemyśleniami na temat tego, co zostało wytworzone, przyrostu produktu (Product Increment) oraz sposobu wytworzenia w kontekście procesu, interakcji wewnątrz Zespołu oraz technologii.
Gunther w przejrzysty sposób pokazuje, że każde formalne wydarzenie w Scrumie zostało zaprojektowane do inspekcji i adaptacji konkretnych elementów.
Wydarzenie | Inspekcja | Adaptacja |
---|---|---|
Sprint Planning |
Product Backlog, Poprzednie rezultaty Zesp. Dev (past performance of Dev. Team), Dostępność (availabilities), Pomysły na usprawnienia z Retrospektywy Sprintu (Retrospectives Commitments), Definicja Ukończenia (Definition of Done) |
Prognoza zakresu prac, która będzie dostarczona w trakcie Sprintu (forecast), Sprint Backlog, Sprint Goal |
Daily Scrum | Postępy w realizacji Celu Sprintu (Sprint Progress toward the Sprint Goal) | Plan na dany dzień (daily plan), Sprint Backlog |
Sprint Review | Przyrost produktu (Product Increment), Product Backlog (& progress), Uwarunkowania rynkowe oraz biznesowe (Market & Business conditions) | Product Backlog |
Sprint Retrospective | Zespół oraz współpraca zesp. (Team & collaboration), Technologia i rozwój (Technology & development), Definicja Ukończenia (Definition of Done) | Wykonywalne usprawnienia (actionable improvements) na kolejny Sprint |
Konkluzje całego rozdziału autor podsumował w poniższym fragmencie.
Inspection without adaptation is pointless in Scrum. All Scrum events are intended to be forward-looking, as opportunities to shape the future
– Gunther Verheyen
Dla wszystkich zainteresowanych głębszą analizą wydarzeń scrumowych i sposobów pracy z artefaktami wymienionymi powyżej zapraszamy na szkolenie „Facylitacja w Scrum”, podczas którego będziemy rozbijać na czynniki pierwsze każde wydarzenie Scrumowe z punktu widzenia Scrum Mastera w roli facylitatora.
Wartości Scruma
Rozdział, który jest zdecydowanym must-read oraz rozdziałem, którego nie można pominąć to rozdział dotyczący Wartości Scruma. Czytając Scrum Guide napotykamy się na krótką wzmiankę o wartościach, jednak brakuje tam rozwinięcia — co powinniśmy robić, by postępować zgodnie z nimi.
W Scrum Guide przeczytamy:
Powodzenie w wykorzystaniu Scruma zależy od biegłości w postępowaniu zgodnie z tymi pięcioma wartościami. Wszyscy osobiście zobowiązują się osiągać cele Zespołu Scrumowego. Członkowie Zespołu Scrumowego mają odwagę postępować właściwie i przezwyciężać trudności. Wszyscy skupiają się na pracy w Sprincie i celach Zespołu Scrumowego. Zespół Scrumowy i jego interesariusze zgadzają się pozostawać otwartymi na wszystkie aspekty wykonywanej pracy i związane z nią wyzwania. Członkowie Zespołu Scrumowego wzajemnie respektują swoje prawo do bycia niezależnymi, kompetentnymi ludźmi.
- Scrum Guide 2017
Dla zwykłego czytelnika te pojęcia są zapisane w sposób enigmatyczny i niejednoznaczny, choć dowiemy się, że od biegłości w posługiwaniu się tymi wartościami zależy nasze powodzenie w wykorzystaniu Scruma. Bo jak interpretować zdanie „Członkowie Zespołu Scrumowego mają odwagę postępować właściwie (…)”? Co oznacza słowo „właściwie”? Właśnie na takie pytania z odpowiedzią przychodzi nam Gunther Verheyen, który wartość odwagi opisuje w następujący sposób:
Gracze okazują odwagę przez to, że nie budują rzeczy, których nikt nie chce. Odwagę w przyznaniu, że wymagania nigdy nie będą doskonałe i że żaden plan nie może uchwycić rzeczywistości i złożoności.
Okazują odwagę, żeby rozważyć zmianę jako źródło inspiracji i innowacji. Odwagę, żeby nie dostarczać nie-ukończonych wersji produktu. Odwagę w dzieleniu się całą możliwą informacją, która może pomóc zespołowi i organizacji. Odwagę w przyznawaniu, że nikt nie jest doskonały. Odwagę, żeby zmienić kierunek. Odwagę, żeby dzielić się ryzykiem i korzyściami. Odwagę, żeby odpuścić (fałszywe) pewniki z przeszłości.
Gracze okazują odwagę w promowaniu Scruma i empiryzmu do radzenia sobie ze złożonością. Okazują odwagę do wspierania Wartości Scrum. Odwagę, żeby podjąć decyzję, działać i robić postępy, zamiast stać w martwym punkcie. Nawet więcej odwagi, żeby zmienić tą decyzję.
- Scrum — A Pocket Guide
Dzięki książce Gunthera możemy znaleźć rzetelne i szczegółowe opracowanie powyższych wartości i podział na konkretne czynności, które możemy zaaplikować w swojej codziennej pracy.
Zachęcam do lektury całego rozdziału – tłumaczenie oryginalnego tekstu można znaleźć w poście Wartości Scruma.
Podsumowanie
Cała książka zasadniczo jest zorientowana na powrót do podstaw, które każda osoba związana z frameworkiem Scrum powinna znać. Mimo to jestem przekonany, że każdy z czytelników znajdzie w tej pozycji coś, co będzie miało dla niego dużą wartość. Mając powyższe na uwadze, książka będzie również świetną pozycją dla osób przygotowujących się do zdania certyfikatów scrum.org jako uzupełnienie do dedykowanych szkoleń. W mojej opinii jest to zdecydowane must-read dla każdego praktyka Scruma, niezależnie od pełnionej przez niego roli. Przeczytanie tej pozycji będzie dobrą inwestycją swojego czasu w zrozumienie podstaw frameworku, w którym na co dzień pracujemy. Jestem przekonany, że głębsze poznanie naszego środowiska umożliwi nam finalnie lepsze efekty naszej codziennej pracy.