Czym jest Retrospektywa Sprintu?

Retrospektywa Sprintu (ang. Sprint Retrospective) to jedno z wydarzeń Scrum, które odbywa się na zakończenie każdego Sprintu. Jest to spotkanie zespołu, podczas którego analizowane są ostatnie działania oraz wyniki pracy. Celem retrospektywy jest refleksja nad tym, co poszło dobrze, co wymaga poprawy i jakie zmiany można wprowadzić, aby procesy należące do zespołu były bardziej efektywne w przyszłości. Dzięki regularnej organizacji retrospektyw zespoły mogą wprowadzać małe usprawnienia, które z czasem znacząco wpływają na jakość pracy.

Rola Retrospektywy w Scrumie

Retrospektywa wspiera zespół w ciągłym doskonaleniu swojej pracy. Pomysł na to wydarzenie został zaczerpnięty z Lean Management, gdzie funkcjonuje filozofia Kaizen. Poszukiwanie i wdrażanie małych usprawnień przynosi wymierne efekty w przyszłości i nie powoduje oporu przed zmianą. Nie każda zmiana będzie efektywna i wpłynie pozytywnie na proces pracy, ale koszt sprawdzenia jej w praktyce jest niewielki.

Każde Wydarzenie Scrumowe (ang. Event) to pętla Sprawdź i Dostosuj (ang. Inspect & Adapt). Retrospektywa Sprintu to sprawdzenie i dostosowanie procesów w Sprincie. Zespół przegląda swoje działania podczas Sprintu oraz wyniki pracy, aby móc lepiej zaprojektować swoje działania w kolejnym Sprincie. Wykonując pracę w złożonym środowisku Zespół Scrumowy uczy się, jak lepiej pracować nad tym produktem.

Regularna retrospektywa jest również okazją do wzmacniania zespołowej komunikacji i współpracy, co bezpośrednio wpływa na poprawę atmosfery pracy. Warto pamiętać, że retrospektywa nie polega na obwinianiu, lecz na wspólnym poszukiwaniu rozwiązań problemów.

Jaki jest cel Retrospektywy Sprintu?

Głównym celem retrospektywy jest identyfikacja zarówno sukcesów, obszarów wymagających poprawy, jak i zgłoszenie nowych pomysłów. Zespół ma możliwość omówienia wszystkich aspektów swojej pracy, począwszy od kwestii technicznych (w tym Definition of Done), po zagadnienia związane z organizacją pracy, relacjami i komunikacją. Retrospektywa nie kończy się na zebraniu pomysłów czy samej analizie – jej efektem powinny być konkretne działania, które zespół wdroży w kolejnym sprincie, aby optymalizować efektywność pracy. Na końcu spotkania Zespół Scrum powinien mieć spisaną listę usprawnień do wdrożenia w kolejnym Sprincie.

Kto powinien prowadzić Retrospektywę Sprintu?

Zgodnie ze Scrum Guide, Retrospektywa Sprintu nie musi być organizowana i prowadzona przez Scrum Mastera. Jego zadaniem jest stworzenie odpowiednich warunków do konstruktywnej dyskusji i wspieranie zespołu w doskonaleniu swoich procesów​​. Dowolny członek Zespołu Scrum może poprowadzić Retrospektywę, jednak zwykle Scrum Master pełni rolę moderatora spotkania, dbając o to, aby retrospektywa była produktywna.

Kto bierze udział w Retrospektywie Sprintu?

W retrospektywie uczestniczą wszyscy członkowie zespołu Scrumowego, czyli Developerzy, Product Owner oraz Scrum Master. Każda z tych osób wnosi unikalne doświadczenia i obserwacje, które są nieocenione podczas analizy działań zespołu. Ważne jest, aby każdy miał możliwość swobodnego wypowiedzenia się i aktywnie uczestniczył w wypracowywaniu rozwiązań. Współpraca całego zespołu podczas retrospektywy zwiększa szansę na skuteczne wdrożenie wypracowanych wniosków w życie.

Jak zrobić Retrospektywę Sprintu?

Retrospektywa Sprintu trwa maksymalnie 3 godziny dla miesięcznego Sprintu i odpowiednio mniej dla krótszych Sprintów.

Retrospektywa zwykle przebiega według prostego schematu. Składa się z faz takich jak:

1. rozpoczęcie, które ustala cel i klimat spotkania,
2. zebranie danych, czyli analizowanie tego, co wydarzyło się podczas Sprintu,
3. inspekcja oraz wyciąganie wniosków, a na końcu
4. planowanie konkretnych działań na przyszłość,
5. zakończenie podsumowujące spotkanie.

W trakcie Retrospektywy Sprintu (na przykład w ramach inspekcji) warto przypomnieć sobie, jakie działania wynikały z poprzedniej Retrospektywy i sprawdzić, czy zostały wprowadzone w życie. Jeśli nie, należy przeanalizować, jakie przeszkody stanęły na drodze i czy dalej chcemy podjąć te działania w kolejnym Sprincie.

Do wprowadzania konkretnych usprawnień powinniśmy podchodzić empirycznie, czyli korzystać z pętli Sprawdź i Dostosuj. Niektóre pomysły mogą się nie sprawdzić lub okazać się szkodliwe – takie należy odrzucić, nie kontynuując ich w kolejnych sprintach.

Najbardziej popularnymi metodami prowadzenia retrospektyw są ćwiczenia starfish i sail boat. Jednak są one przeznaczone jedynie do zebrania danych i spotkanie nie może ograniczać się do przeprowadzenia tych ćwiczeń.

Jest wiele różnych ćwiczeń, które można wykorzystać do poszczególnych faz Retrospektywy Sprintu. Po inspirację odsyłamy do stron:

1. https://www.funretrospectives.com/,
2. https://easyretro.io/,
3. https://tastycupcakes.org/,
4. https://www.liberatingstructures.com/

Warto zmieniać ćwiczenia, żeby bardziej angażować uczestników, odkrywać co działa w tym zespole lepiej i urozmaicać spotkania. Można też przeprowadzać Retrospektywy Sprintu poświęcone konkretnemu tematowi np.: role w zespole, dysfunkcje w zespole, Definition of Done, proces wytwórczy i wdrożeniowy, praca z

Podsumowanie

Retrospektywa to niezwykle istotny element Scruma, który wspiera zespoły w doskonaleniu swoich procesów i pracy. Dzięki regularnym retrospektywom zespół może nie tylko ulepszać techniczne aspekty swoich działań, ale także budować lepsze relacje i współpracę. To narzędzie inspekcji i adaptacji pozwala na elastyczne dostosowanie się do wyzwań i zmian w pracy zespołu, co przekłada się na skuteczniejszą realizację celów i zwiększenie produktywności.

Należy pamiętać, że Retrospektywa Sprintu to formalne wydarzenie wymuszające wprowadzenie usprawnień w procesie. Jednak jeżeli odkryjemy aspekt pracy, który wymaga zmiany w trakcie Sprintu, to nie trzeba czekać z wprowadzeniem usprawnienia do końca iteracji. Jeśli kamyk wpadnie ci do buta, to będziesz czekał z wyjęciem do powrotu do domu? Raczej nie.</p