- Czym jest Refinement Backlogu Produktu? — 27/11/2024
- Czym jest burndown chart? — 22/11/2024
- Czym jest Retrospektywa Sprintu? — 18/11/2024
Wyznaczanie celów w życiu prywatnym lub zawodowym jest powszechne. Gorzej jest z ich osiąganiem. Wśród wielu czynników decydujących o osiągnięciu celu główną rolę odgrywa jego sformułowanie. Jeżeli źle określisz swój cel, to znalezienie skutecznej metody na jego osiągniecie, czy też stwierdzenie, ze został osiągnięty są niemożliwe.
Odnieśmy planowanie i osiąganie celu do podróży. Zakładamy, że Twoim celem jest odwiedzenie kolegi Piotra. Jeśli określisz ten cel jako “Odwiedzić Piotra, który mieszka w Anglii.”, to zauważ ile problemów stworzy Ci takie sformułowanie:
- Nie ma odpowiedzialności, ponieważ czasownik jest w bezokoliczniku. Co może być przyczyną braku zaangażowania i woli dążenia do osiągnięcia tego celu.
- Czy kiedy dotrzesz do dowolnego miejsca w Anglii, możesz określić, że odwiedziłeś Piotra?
- Czy jeżeli dotrzesz pod dokładny adres, a Piotra akurat nie będzie w domu, to cel został osiągnięty?
- Czy jeżeli wybierzesz się do Anglii za rok, to osiągniesz swój cel? A może Piotr się przeprowadzi do tego czasu?
- W jaki sposób tam dotrzesz?
- Dlaczego chcesz odwiedzić Piotra i co Ci to da?
To był prosty przykład ukazujący Ci ile przeszkód stawiasz sobie na drodze i jak bardzo skazujesz się na porażkę samym tylko złym sformułowaniem celu. Ponieważ to jest blog o projektach prowadzonych za pomocą zwinnych metod (agile) możesz z łatwością odnieść opisany tutaj problem do formułowania Wizji, Celu Sprintu (Sprint Goal) i Celu Wydania (Release Goal). Przykład: Release Goal — “Osiągnąć wzrost zysku na poziomie 4% w 3‑cim kwartale”. Już widzę jak się zapaliłeś, żeby taki cel osiągnąć. A niestety to jest prawdziwy Release Goal jaki mieliśmy osiągnąć w ciągu 3 Sprintów.
Mówienie czego nie robić lub czego nie należy robić jest łatwe i nieproduktywne, zatem lepiej jest zaproponować konkretne działania rozwiązujące istniejący problem i strategie pozwalające na uniknięcie go w przyszłości. Dlatego poniżej przedstawię Ci metodę określania celów SMART.
Reguła SMART w oryginale wygląda tak:
- Specific
- Measurable
- Attainable/Ambitious
- Realistic
- Timely
- Specyficzny
- Mierzalny
- Ambitny
- Realny
- Terminowy
Teraz wyjaśnię Ci każdy element po kolei.
Cel musi być Specyficzny, Konkretny
Musisz określić następujące aspekty:
- Co chcesz osiągnąć?
- Po co chcesz to osiągnąć?
- Jak chcesz to osiągnąć?
Przykład: “Żeby wygenerować więcej ruchu na stronie i zainteresować więcej osób moją ofertą, będę umieszczał 50 postów miesięcznie na blogu pisząc, przynajmniej 2 posty dziennie.”
Cel musi być Mierzalny
Czego nie da się zmierzyć, nie można osiągnąć. Skąd będziesz wiedział, że osiągnąłeś cel?
Przykład: “Będę pisał więcej postów na blogu.” — więcej to znaczy ile?
Lepsze sformułowanie: “Będę umieszczał 50 postów miesięcznie na blogu.” — przynajmniej 2 dziennie i 50 miesięcznie to są konkretne, łatwe do zmierzenia liczby.
Cel musi być Osiągalny i Ambitny
Określając swój cel musisz pamiętać o tym, że ten cel w Twoim rozumieniu da się osiągnąć i jest to coś do czego można dążyć. Jeżeli przesadzisz z wielkością swojego celu, może Cię to automatycznie zniechęcić i cel wpadnie w kategorię “może, kiedyś”.
Przykłady:
- “Odwiedzę 100 krajów”. — 100 to dosyć dużo, na pierwszy rzut oka wydaje się nieosiągalne.
- “Przebiegnę maraton.” — jeżeli nie biegasz, to takie zadanie wydaje się nie do wykonania.
- “Usunę wszystkie 6523 problemy w kodzie wykryte przez checkstyle.” — 6523 to zbyt dużo, od razu kojarzy Ci się to z dużym wysiłkiem i nudnym zajęciem
Te cele same nasuwają konieczność rozbicia na mniejsze, inaczej będą zawsze odwlekane i wydają się być poza Twoim zasięgiem.
Lepsze sformułowanie:
- “Każdego roku odwiedzę 10 krajów korzystając z ofert tanich linii lotniczych.”
- “W każdym Sprincie umieszczę zadanie usunięcia 50 błędów w kodzie znalezionych przez checkstyle.”
Podobnie jest z określaniem celów w życiu prywatnym i w karierze zawodowej. Tutaj należy zawsze rozbijać czas do osiągnięcia właściwego celu na mniejsze kawałki i definiować mniejsze cele.
Zobaczmy przykład:
- Główny cel: “W 2015 roku będę miał jedną z największych firm szkoleniowych w Polsce.”
- Do końca 2010 roku będę miał przynajmniej 2 partnerów w Polsce.
- W 2010 roku opublikuje przynajmniej 10 artykułów w czasopismach branżowych.
- Do końca 2010 roku zdam egzamin na certyfikat Professional Scrum Master I na Scrum.org.
- Do końca 2010 roku zdam egzamin na Certified Tester Advanced Level — Test Manager.
- Do końca 2010 roku przejdę kurs praktyk NLP, żeby mieć więcej narzędzi do pracy z ludźmi.
- Do końca 2010 roku Założę blog o agile testing, Scrum i testowaniu oprogramowania, żeby zaprezentować moja wiedzę.
- W 2010 roku wystąpię na konferencji.
- Kolejne lata to tajemnica ;)
Cel musi być Rzeczywisty
Musisz mieć poczucie, że Twój cel stanowi pewne wyzwanie dla Ciebie. Nie może być za łatwy, ale nie może być też zbyt abstrakcyjny.
Przykłady:
- “Będę uczyć się 3 języków obcych na raz.”
- “Kupię sobie rozmówki dla 3 języków obcych i je poczytam.”
Lepsze sformułowanie: “Zapiszę się na kurs języka francuskiego.” Da się to zrobić i jest to wyzwanie, ale osiągalne.
Cel musi być Określony w czasie
Dokładne określenie czasu, kiedy chcesz osiągnąć cel wyznaczy punkt, do którego możesz dążyć.
Przykład: “Kupię dom w Holandii.”
Lepsze sformułowanie: “Kupię dom w Holandii latem 2011 roku.”
Zastosuj SMART w praktyce
Przeróbmy przykład z odwiedzeniem kolegi.
Oryginał: “Odwiedzić Piotra, który mieszka w Anglii.”
- S: Chcę porozmawiać z Piotrem o wspólnym interesie i rozerwać się odwiedzając puby w Londynie, gdzie on mieszka obecnie. “Razem z Piotrem wybiorę się na wycieczkę po pubach w Londynie, żeby się odprężyć i porozmawiać o pomyśle na wspólny interes.”
- M: Myślę, że jak odwiedzimy 20 pubów, to będę zadowolony z wycieczki i znajdziemy czas na rozmowy. “Razem z Piotrem wybiorę się na wycieczkę po pubach w Londynie, żeby się odprężyć i porozmawiać o pomyśle na wspólny interes. Odwiedzimy co najmniej 20 pubów.”
- A: Realnym wyzwaniem jest zrobić to w 2 dni. “Razem z Piotrem wybiorę się na wycieczkę po pubach w Londynie, żeby się odprężyć i porozmawiać o pomyśle na wspólny interes. Odwiedzimy co najmniej 20 pubów w trzy dni.”
- R: 20 pubów w 3 dni jest zadaniem intensywnym, ale da się zrobić, w przeciwieństwie do 20 pubów w 2 dni , bo sam nie wierzę, że by mi się udało. “Razem z Piotrem wybiorę się na wycieczkę po pubach w Londynie, żeby się odprężyć i porozmawiać o pomyśle na wspólny interes. Odwiedzimy co najmniej 20 pubów w trzy dni.”
- T: Ustalmy kiedy. “W połowie lipca 2011 razem z Piotrem wybiorę się na wycieczkę po pubach w Londynie, żeby się odprężyć i porozmawiać o pomyśle na wspólny interes. Odwiedzimy co najmniej 20 pubów w trzy dni.”
Efekt końcowy jest pewnym wyzwaniem, mierzalnym, da się osiągnąć na jakieś przeznaczenie i jest określony w czasie.
Dwa zadania dla Ciebie:
- Teraz wybierz jeden z celów jakie wyznaczyłeś sobie prywatnie i zdefiniuj go ponownie używając reguły Smart
- Weź Sprint Goal, Product Vision, Release Goal i sprawdź czy są sformułowane zgodnie z zasada SMART.
Będziesz zaskoczony tym, o ile więcej uda się osiągnąć Tobie i Twojemu zespołowi.
Przeczytaj także
Model GROW – 4 kroki do wzrostu